Dušan Janjić iz Foruma za entičke odnose za ‘Zašto?’ kaže da bi Beograd u Briselu drugačije pregovarao da im je sjever Kosova bio važan, dok politički analitičar sa Kosova Azem Vllasi podsjeća da je još od vremena Slobodana Miloševića Beograd nastoji da instrumentalizuje kosovske Srbe za potrebe državne politike Srbije prema Kosovu i da to sada radi sa Srbima sa sjevera Kosova, jer, tvrdi Vllasi, Beograd zapravo nema teritorijalne pretenzije prema cijelom Kosovu.
Janjić: Nova propaganda
“Da im je sjever Kosova bio važan drugačije bi pregovarali. Ja mislim da su oni sve što su mogli propustili. Moglo je 2011 i 2012. godine da se razgovara o takozvanoj prelaznoj autonomiji sjevera Kosova, po modelu Erdučkog sporazuma o istočnoj Slavoniji.
Međutim, Beograd krene u vođenje ideje Tomislava Nikolića o srpskom entitetu, krene u pravcu Zajednice opština. Onog časa kad je Beograd prihvatio, a i insistirao da Zajednica opština uđe u sve opštine gdje pretežno žive Srbi, on je napustio taj glavni argument koji je imao, tu snagu integrisanog sjevera.
Pokušavati sad naknadno da se to osnaži, a u međuvremenu sjever živi isključivo od kosovskog budžeta, to je iluzija, to je nova propaganda, eto da bi se reklo neko drugi je kriv.
Objektivno, da je Beograd uželio da koristi sjever Kosova i da govori o integraciji sjevera Kosova, kako je i počeo Briselski sporazum, ne bi ispregovarao ovakvu Zajednicu opština”, ocjenjuje Janjić.
Vllasi: Beograd želi samo sjever Kosova
“Jasno je u Beogradu da se Kosovo kao cjelina više ne može povratiti pod ustavni poredak Srbije, ali nisu ugasili težnje da makar jedan dio Kosova, sjeverni dio, otkače. I to je nemoguće, naravno, ali Beograd će uvijek Srbe na sjeveru Kosova koristiti za destabilizaciju Kosova, za unošenje razdora zato da Srbi, i ako budu u institucijama Kosova, zastupaju interese Beograda.
To je Marko Đurić rekao otvoreno: ‘Zadatak Srpske liste u Parlamentu Kosova će biti da zastupa interese Srbije na Kosovu’. Dakle, ne interese kosovskih Srba, što bi bilo sasvim normalno i zato su ih Srbi i izabrali ovdje u parlament.
Još iz Milševićevog vremena Beograd je uvijek nastojao da kosovske Srbe u nekoj meri instrumentalizira za potrebe državne politike Srbije prema Kosovu i da ih ubjedi da na taj način, dakle vezujući se za Beograd i ignorišući Kosovo i kosovske institucije, kosovski Srbi mogu da poboljšaju svoj položaj.
Međutim, to je zabluda jer bez saradnje, bez učešća u društvenom i političkom životu i institucijama Kosova, kosovski Srbi teško da mogu ovdje poboljšati svoj položaj i živjeti normalno.
Među njima ima jedan procenat, pogotovo u ovim ostalim djelovima Kosova, onih koji znaju da bojkotovanjem parlamenta, bojkotovanjem institucija sistema, vezujući se samo za Beograd, ne mogu da utiču na uslove svog života, dok se oni na sjeveru tradicionalno više vežu za Beograd.
Tu je sada taj procep između ovih koji vide da se tako ne radi u svoju korist i onih na sjeveru koji prije svega pristaju da budu instrument Srbije protiv Kosova”, komentariše Vllasi.
