Nedugo nakon okupacije, u Sarajevu je organiziran pokret otpora. Uprkos stalnom pritisku fašističkih snaga, sarajevski ilegalci su u naredne četiri godine neprekidno pružali otpor i spremali se za konačno oslobođenje grada.
Letak kojim se pozivaju građani da se okupe oko Narodnooslobodilačkog pokreta
U februaru 1945. godine je u Sarajevo stigao ozloglašeni ustaški komandant Vjekoslav Maks Luburić, kojeg je poglavnik NDH Ante Pavelić poslao da brutalnošću slomi sarajevski pokret otpora. Tako je, primjera radi, po njegovom naređenju samo u noći sa 27. na 28. mart obješeno 55 antifašista.
Nakon oslobađanja Beograda, 20. oktobra 1944. godine, Sarajevo je postalo ključna tačka fašističkih snaga na Balkanu. Zbog svog strateškog položaja, Adolf Hitler je 15. februara 1945. godine izdao posebnu direktivu kojom naređuje njemačkoj vojsci da svim silama brani Sarajevo. Međutim, 20. marta 1945. godine izdaje novu direktivu, ovaj put o evakuaciji snaga, ali ona je stigla prekasno. Oslobodilačke snage bile su već na korak do našeg glavnog grada.
Akcije oslobađanja Sarajeva od okupatora započele su 28. marta 1945. godine, a u njima su učestvovali drugi, treći i peti korpus Jugoslovenske armije, 11. i 13. krajinska brigada, 18. srednjobosanska brigada, artiljerijska i tenkovska jedinica. Već 5. aprila oko 17.30 sati je kroz Višegradsku kapiju na Vratniku u grad ušla 16. muslimanska brigada, spustivši se preko Kovača na Baščaršiju. Tokom noći između 5. i 6. aprila su se po gradu vodile ulične borbe, a tokom jedne od njih, kod električne centrale na Skenderiji, poginuo je Vladimir Perić Valter, jedan od organizatora otpora.
Narednog dana, 6. aprila 1945. godine, Sarajevo je potpuno oslobođeno. Nakon što je savladan posljednji otpor njemačkih i snaga NDH, na sarajevskoj Vijećnici se zavihorila jugoslovenska zastava, što je i simbolično označilo oslobađanje našeg glavnog grada od fašističke okupacije.
Jedinice 3. korpusa Narodnooslobodilačke vojske ulaze u oslobođeno Sarajevo
U borbama u samom užem području grada poginulo je oko 20 vojnika Jugoslavenske armije i oko 20 “ilegalaca”. Procjene govore da je na širem području Sarajeva za vrijeme akcije oslobađanja grada poginulo 700 osoba te da je njih 2.000 ranjeno. Kada su neprijateljske snage u pitanju, poginulo je njih oko 5.000, a 6.000 je zarobljeno. Prema dostupnim podacima, u antifašističkoj borbi od 1941. do 1945. godine je poginuo 10.961 građanin Sarajeva.
Da je 6. april sudbonosan datum za Sarajevo, pokazalo se 47 godina kasnije, kada je započela opsada grada, jedna od najdužih u historiji modernog ratovanja. Tokom opsade grada je život izgubilo 10.514 građana Sarajeva, među kojima 1.601 dijete. Tog aprila 1992. godine su Sarajlije ponovo odlučno rekle “ne” fašizmu, ponovo plativši visoku cijenu slobode, koju su dočekali četiri godine kasnije.
Šesti april svake godine se obilježava kao Dan grada Sarajeva, koji se proslavlja nizom prigodnih manifestacija, od kojih je najznačajnija dodjela Šestoaprilske nagrade.
