Historijski čas o muftiji Kurtu, alimu koji je na Badnje veče 1942. spasio tuzlanske Srbe

Ustaški Tajni odbor za istrebljenje Srba i Jevreja u Tuzli planirao je da šestog januara 1942., na Badnje veče, minira Saborni hram Uspenja i pobije okupljene pravoslavce. Planirane su likvidacije i u Srpskoj varoši. Za ovu informaciju je saznao tuzlanski muftija Šefket ef. Kurt koji je, sa grupom uglednih Tuzlaka, zatražio hitan prijem kod njemačkog komandanta grada, potpukovnika Wista, i od njega energično zahtijevao da onemogući zločin. Njemačka komanda je, iz svojih interesa, odmah istakla plakat sa upozorenjem da – „niko ne smije nikoga zlostavljati, oduzimati ili rušiti tuđu imovinu i dirati živalj koji slavi“. Zahvaljujući angažmanu muftije Kurta, u Tuzli nije bilo masovnih zločina. Ovaj događaj je centralno historijsko mjesto odbrane zajedničkog života u Tuzli i regiji.

Zapisali su o muftiji Kurtu:
 
Momčilo Peleš: Preko istaknutih Muslimana, kao što je bio muftija Kurt, Tuzla je spasena da ne postane poprište masovnog zločina koji je ustaški režim namjeravao da izvrši.

Prof. dr Mustafa Šehović:  Najveća nesreća je zaprijetila njegovim Tuzlacima Srbima – potpuno uništenje Srpske varoši i Pravoslavne crkve. Otišao je u Gestapo i po cijenu svog života zaprijetio da će svi Muslimani u šumu ako bude odmazde nad Srbima. Uspio je.

Vera Mujbegović: U Tuzli se otpor protiv terora nad Srbima vezuje za ime i svetli lik tuzlanskog muftije, Muhameda Kurta.

Vladimir Marković: …Posjetili su ors.komandanta Hohbajera i potpukovnika Wista izrazivši negodovanje tuzlanskih Muslimana protiv ustaškog plana. Sagledavši mogućnost teških posljedica Nijemci i ustaše su odustali od svojih namjera.

Meša Selimović:  Kad je umro, na sahranu je došlo desetak hiljada ljudi, među kojima najviše Srba – seljaka iz okoline Tuzle. Potresan govor nad grobom održao je pravoslavni sveštenik Đorđe Jovanović.

Muhamed ef. Lugavić:  Mogu vas podsjetiti da je prota Jovanović, kad je umro rahmetli muftija Kurt, molio da ga i on spusti u mezar. 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.